Bizneset të cilat kanë pasur humbje si pasojë e pandemisë me COVID-19 do të ndihmohen nga Fondi për rimëkëmbje rkonomike i Qeverisë së Kosovës në bazë të listës së numrit të punëtorëve të regjistruar që kanë kompanitë.
Për këto biznese, nga ky fond i cili kap vlerën e mbi 350 milionë eurove, do të alokohen 60 milionë euro.
Në listën e përfituesve të kësaj shume prej 60 milionë eurove janë mbi 90 mijë biznese me mbi 200 mijë punëtorë.
Nga kjo listë e bizneseve, në bazë të vendimit të Qeverisë së Kosovës, nga një komision ndërministror, siç tregon zëvendësministri i Financave, Agim Krasniqi, do të largohen ndërmarrjet publike dhe bizneset, të cilat e kanë të rregulluar tregun nga rregullatorët.
Nga shuma prej 60 milionë eurove, do të përfitojnë të gjitha kompanitë e tjera private.
Pasi që të pastrohet kjo listë e kompanive dhe dihet saktë numri i bizneseve dhe punëtorëve të punësuar në ato kompani, atëherë bëhet një përllogaritje sa janë përfitimet në shumën e ndarë prej 60 milionë euro.
Vlera prej 60 milionë eurosh, siç tregon Krasniqi, pjesëtohet me numrin total të të punësuarve të regjistruar për çdo kompani.
Nëse një kompani i ka të punësuar 100 punëtorë, atëherë nëse shuma për punëtorë do të jetë 300 euro, ajo kompani do të marrë 30 mijë euro.
Ndihma nga Qeveria, pa nevojë për aplikim
Bizneset pretendente për të përfituar këtë ndihmë nga Qeveria e Kosovës nuk do të kenë nevojë të aplikojnë tek institucionet përkatëse, pasi që ndarja e mjeteve do të bëhet në bazë të listës së numrit të punëtorëve që kanë pasur të regjistruar në muajin dhjetor të vitit 2019, ndërkaq për bizneset e reja merren të dhënat e muajit korrik të vitit 2020.
Mbi këtë kriter, do të ndahen këto mjete si subvencion për subvencionimin e linjës së pagave për bizneset aktive.
Kriteret për të ndihmuar këto biznese janë përcaktuar pas diskutimeve që Qeveria e Kosovës i ka zhvilluar me odat ekonomike në Kosovë, të cilat përfaqësojnë bizneset në vend.
Këto mjete, më 28 shtator është thënë nga autoritetet e Kosovës, se janë në dispozicion dhe pas kësaj date për disa ditë Ministria e Financave, do të procedojë me pagesa nëpër llogaritë e bizneseve.
Qeveria e Kosovës ka paralajmëruar se në pjesën e dytë të muajit tetor dhe nëntor pritet të ndahen edhe ndihma të tjera financiare për bizneset.
Humbjet e bizneseve në kohën e pandemisë
Biznese të intervistuara nga Radio Evropa e Lirë në vazhdimësi kanë folur për humbje të mëdha që i janë shkaktuar si pasojë e pandemisë me COVID-19.
Sipas të dhënave të Administratës Tatimore të Kosovës dhënë Radios Evropa e Lirë, bizneset në Kosovë kanë pasur afër 900 milionë euro më pak qarkullim gjatë periudhës mars-korrik, krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar.
Rënie e madhe e të hyrave buxhetore
Zhvillimet e pafavorshme në ekonomi janë reflektuar edhe në të hyrat buxhetore, ku gjatë periudhës janar-korrik 2020, të hyrat totale buxhetore kanë shënuar një rënie prej më shumë se 11 për qind apo rreth 120 milionë euro më pak krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar.
Kjo normë e rënies, sipas Ministrisë së Financave në Qeverinë e Kosovës, pritet të karakterizojë fundin e vitit 2020, me rreth 300 milionë euro më pak të hyra për buxhetin e Kosovës.
Kosova deri më tani ka zbatuar Paketën emergjente fiskale, në vlerë të rreth 180 milionë eurove. Kjo pako, e cila kishte për qëllim të zbuste problemet ekonomike dhe sociale, ishte miratuar në muajin mars, pas konfirmimit të rasteve të para me koronavirus, nga Qeveria e udhëhequr nga ish -kryeministri, Albin Kurti.
Kurse, disa nga masat e saj janë duke u zbatuar pas ardhjes së qeverisë së udhëhequr nga kryeministri, Avdullah Hoti.
Mekanizmat financiarë ndërkombëtarë në raportet e tyre të publikuar për efektet e pandemisë në ekonominë e Kosovë, kanë vlerësuar se janë shkaktuar dëme të mëdha.
Banka Botërore në raportin e saj ka paraparë një rënie ekonomike prej 4.5 për qind në Kosovë në vitin 2020.
