Duke pasur parasysh humbjet e mëdha ruse në Ukrainën lindore, distanca e Pekinit nga Moska po bëhet gjithnjë e më e dukshme. Megjithatë, Kina nuk do ta lërë Rusinë të bjerë, thotë Aleksandar Gerlach në një tekst autorial botuar në Deutsche Welle.
Cili është statusi i vërtetë i miqësisë mes diktatorit Vladimir Putin dhe Xi Jinping? Marrëdhënia mes të dyve, të cilët premtuan miqësinë e tyre në shkurt, aktualisht po ndryshon çdo ditë.
Përpara se të takoheshin javën e kaluar në Samarkand të Uzbekistanit, tashmë ishte e qartë se Pekini po largohej nga Putini. Faqja e agresionit rus në Ukrainë tashmë është kthyer dhe Kievi tashmë ka rikuperuar shumë territore të humbura. Xi, i cili erdhi në Uzbekistan për t’i treguar Kinës dhe botës se ai, si sundimtar, mund të dominojë rajone të tëra, nuk donte të fotografohej me humbësin Putin në atë rast.
Distancimi i Kinës nga Rusia
Megjithatë, kjo nuk është e vetmja arsye pse distancimi i Pekinit po rritet çdo ditë pas atij takimi. Kina mund ta mbështesë Putinin në Ukrainë, sepse nuk ka interesa të veta në atë vend. E njëjta gjë vlen edhe për Putinin, i cili me çmim të ulët mbajti anën e Xi-t kur ishte fjala për Tajvanin. Tani që Putini duket se po humbet luftën, ai po kërcënon të përdorë masën më drastike, sulm bërthamor. Kina nuk është rehat me destabilizimin global që mund të pritej nga sulme të tilla bërthamore, të parat që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore. Në të njëjtën kohë, Pekini kujdeset më pak për tregjet e tij të shitjeve në Evropë, dhe më shumë për vendet e Azisë Qendrore, të cilat ishin të bashkuara nën patronazhin e Moskës brenda BRSS-së.
Organizata e Bashkëpunimit të Shangait, në takimet e së cilës u takuan Xi dhe Putin, i shërben Pekinit për të zgjeruar ndikimin e tij në territorin e ish-Bashkimit Sovjetik. Nëse Rusia kërcënon Ukrainën me një sulm bërthamor, atëherë vendet e Azisë Qendrore kanë frikë se Moska mund t’i kërcënojë edhe ata. Mosbesimi që lind kështu në rajon e bën të pamundur çdo bashkëpunim më të thellë.
Çuditërisht, Putini nuk tregon zemërim që Kina po bën në Azinë Qendrore pikërisht atë që Kremlini akuzon botën e lirë për të bërë në Ukrainë: pushtimin e orbitës së Rusisë dhe uzurpimin e ndikimit të saj atje. Por Rusia është bërë plotësisht e varur nga Kina dhe Xi mund të dominojë Putinin sipas dëshirës. Prandaj, Putini duhet të heshtë. Kjo u bë e qartë pasi Xi duhej të investohej në Samarkand, për të deklaruar se i kuptonte “pyetjet dhe shqetësimet” e Kinës në lidhje me luftën në Ukrainë dhe tha se, natyrisht, ai do t’i përgjigjej të gjitha këtyre dyshimeve.
Një garë armësh në pragun e Kinës
Pekini nuk do ta refuzojë Moskën, pasi importet e naftës dhe gazit të lirë ndihmojnë ekonominë kineze në një kohë kur çmimet e gazit dhe energjisë elektrike në mbarë botën po rriten. Në vend të kësaj, ministri i Jashtëm i Pekinit Wang Yi tregoi ndikimin në rritje të Kinës mbi Rusinë kur bëri thirrje për negociata në Kombet e Bashkuara. Në të njëjtën kohë, Wang injoroi faktin se edhe Kina përdor retorikën imperialiste dhe është gati të nisë ushtrinë e saj kundër të gjithë atyre që nuk sillen sipas vullnetit të Pekinit.
Përdorimi i armëve bërthamore ruse do të tronditte strukturën gjeopolitike të Azisë në tërësi, sepse në Kamboxhia, Tajlandë apo Vietnam, dikush mund të mendojë se vetëm armët bërthamore mund t’i mbrojnë nga një pushtim kinez. Dhe Pekini nuk ka nevojë për një garë të tillë armatimi në pragun e tij. Vende të tilla si India, Filipinet dhe Tajvani tashmë kanë rritur shpenzimet e tyre të mbrojtjes dhe kanë krijuar ose intensifikuar aleancat ushtarake për t’u armatosur në rast të një sulmi nga një Kinë gjithnjë e më agresive